ΤΟ «ΚΑΤ’ΑΡΧΑΣ» ΤΟΥ ΚΛΙΝΙΚΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΟΥ ΑΝΤΙΒΙΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

• ΑΝΤΙΒΙΟΓΡΑΜΜΑ η αναλυτική καταγραφή των δεδομένων της ευαισθησίας ενός μικροοργανισμού στους απαιτούμενους αντιμικροβιακούς παράγοντες.

• Αξιολόγηση της ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ.

• Εξετάζεται αν:

• η κλινική εικόνα συνάδει με λοίμωξη
• ο απομονωθείς μ.ο. είναι το υπεύθυνο παθογόνο

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΑΝΤΙΒΙΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

• Ακριβής ταυτοποίηση του μικροοργανισμού σε επίπεδο είδους.

• Καταγραφή όλων των απαιτούμενων αντιβιοτικών.

• Αναζητούνται:

• οι ενδείξεις R, S, Ι
• οι τιμές MIC
• οι αναφορές για ύπαρξη ενζύμων που αδρανοποιούν ολόκληρη ομάδα αντιβιοτικών π.χ. παραγωγή ESBLs:
• τα αντιβιοτικά-δείκτες

• Με την σωστή «ανάγνωση» του φαινοτύπου μπορεί να ανιχνευθεί ύπαρξη μηχανισμών αντοχής.

• Επικοινωνία με το Εργαστήριο.

ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΩΝ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΔΡΑΣΗΣ

ΑΝΤΙΜΙΚΡΟΒΙΑΚΗ ΑΝΤΟΧΗ

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΕΝΔΟΓΕΝΟΥΣ ΑΝΤΟΧΗΣ ΠΑΘΟΓΟΝΩΝ

ΕΛΕΓΧΟΣ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑΣ IN VITRO

Οι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται είναι:

• οι κλασσικές:

• διάχυση δίσκων
• αραιώσεις σε ζωμό ή άγαρ

• οι νεότερες:

• E-test
• αυτοματοποιημένες μέθοδοι
• μοριακές

ΓΙΑΤΙ ΑΥΤΟΜΑΤΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΜΕΘΟΔΟ

• Μέθοδος μικροαραιώσεων με κάρτες που διαθέτουν 64 μικρουποδοχείς (μία υποδοχή για έλεγχο ανάπτυξης του μικροβίου και υποδοχείς συγκεκριμένων ποσοτήτων περίπου 20 αντιβιοτικών)

• MIC σε 4-18h

• Advanced Expert System για ερμηνεία και διόρθωση αποτελεσμάτων

ΣΧΕΣΗ ΜΕΤΑΞΥ MIC ΚΑΙ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΑΝΤΟΧΗΣ

• Ελάχιστη Ανασταλτική Πυκνότητα
Minimum inhibitory Concentration (MIC) και αναφέρεται στο απομονωθέντα μ.ο. και το συγκεκριμένο αντιμικροβιακό

• Κλινικό BP (- όρια ευαισθησίας)

ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ ΠΟΥ ΕΚΔΙΔΟΥΝ ΕΝΤΟΛΕΣ

• CLSI (Clinical and Laboratory Standards Institute)

• EUCAST (European Committee on Antimicrobial Susceptibility Testing)

• OIE, CDS – AST

• Εθνικές επιτροπές

ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ/ΟΡΙΣΜΟΙ CLSI

• Ευαίσθητο, Ε (Susceptible, S)
μεγάλη πιθανότητα ανταπόκρισης στη θεραπεία

• Ανθεκτικό, A (Resistant, R)
η θεραπεία πιθανόν να αποτύχει

• Ενδιάμεσα ευαίσθητο (Intermediate, I)
μπορεί να είναι δραστικά όταν

• χορηγούνται σε υψηλότερες δόσεις
• συγκεντρώνονται σε μεγαλύτερη πυκνότητα σε ένα σωματικό υγρό

ΠΩΣ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΕΠΙΛΕΞΩ ΤΗΝ ΠΛΕΟΝ ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΧΗΜΕΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΟ MIC ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ

ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ

• Αύξηση της συχνότητας των μικροβιολογικών αναλύσεων σε ασθενείς με λοιμώξεις.

• Συχνή βελτίωση των τεχνικών ελέγχου της μικροβιακής ευαισθησίας στα αντιβιοτικά ( CSLI, EUCAS ).

• Επιλογή των πλέον κατάλληλων μεθόδων και ορθή εκτέλεση εφαρμόζοντας συνεχή έλεγχο ποιότητας.

• Διεξαγωγή τακτικά στατιστικών μελετών για την αντοχή των μικροβίων.

ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΩΝ

ΒΙΟΧΗΜΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΑΝΤΟΧΗΣ ΤΩΝ ΒΑΚΤΗΡΙΩΝ ΣΤΑ ΑΝΤΙΜΙΚΡΟΒΙΑΚΑ

• Αλλαγή του βιολογικού στόχου δράσης (αλλαγή διαμόρφωσης των σημείων δράσης των αντιβιοτικών).

• Αδρανοποίηση των αντιβιοτικών με παραγωγή υδρολυτικών ή τροποποιητικών ενζύμων.

• Ελαττωμένη κυτταρική διαπερατότητα (ελαττωμένη διαπερατότητα του βακτηριακού τοιχώματος).

• Αντοχή από ενεργητική απέκκριση του αντιβιοτικού (μέσω αντλιών ενεργητικής αποβολής – efflux pumps).

ΦΑΙΝΟΤΥΠΟΙ ΑΝΤΟΧΗΣ

• Η ανάπτυξη βακτηριακής αντοχής οφείλεται:

• παραγωγή ενζύμων
• αλλαγή στόχου που δρα το αντιβιοτικό
• ελαττωμένη πρόσληψη αντιβιοτικού
• ενεργό απέκκριση από το μικροβιακό κύτταρο

• Η εμφάνιση και διασπορά της αντοχής επηρεάζεται:

• την πίεση της επιλογής λόγω χρήσης αντιβιοτικών
• προϋπάρχοντες ανθεκτικούς γόνους
• ύπαρξη μέτρων ελέγχου των λοιμώξεων

TIPS

• Το αντιβιοτικό αποδεδειγμένα επιλέγει την αντοχή.

• Η διασπορά των (ανθεκτικών) μικροοργανισμών υπακούει στους κανόνες της διασποράς γενικά των λοιμωδών νοσημάτων.

•Το έως τώρα δόγμα της αντιμετώπισης των λοιμώξεων που βασιζόταν στον αέναο κύκλο «κυκλοφορία ενός αντιβιοτικού – εμφάνιση αντοχής – παραγωγή ενός νεότερου αντιβιοτικού – εμφάνιση αντοχής και σε αυτό», τείνει να αντικατασταθεί από ένα νέο δόγμα που θα βασιστεί στην παράταση της «ζωής» των αντιβιοτικών.